Bu aralar Qlobus rok qrupunun "Avropa" mahnısını dinləyirəm. Musiqisi heç, onu təsvir edə bilməyəcəm, amma sözləri çox əladır. Musiqili Avropa tarixi - Avropada baş vermiş döyüşlərin bir növ sihayısı. "Bloody turf of Gallipoli" ("Gelibolunun qanlı torpağı") misrası bəs elədi ki, Gelibolu haqda iki filmə baxım. Birinci Avstraliya istehsalı, 1982-ci ildə çəkilib, Mel Gibson da əsas rollardadı. İkincisi isə 2005-də türklər tərəfindən hazırlanan sənədli filmdir. Hər ikisi maraqlıdır və... dəhşətlidir.
Amma başqa bir məqam diqqətimi çəkdi; Bizim çox işlətdiyimiz bir ifadə var: "Osmanlı ilə Səfəvilər müharibə etməsəydilər, biz dünyanı idarə edərdik!" Deeeee gələ! Avropa öz daxilində bizdən çox müharibə edib, amma dünyanı avropalılar (ABŞ-ı da onlar qurub) idaər edir. İndi bizim apardığımız kimi hesabı Avropa aparsa, yəni İngiltərə və Şotlandiya, İngiltərə və Fransa, Fransa və Almaniya, Almaniya və bütün dünya müharibələri olmasaydı, yəqin ki, dünyada yeganə müstəqil dövlət ABŞ olardı - Avropa Birləşmiş Ştatları.
Uşaqlıqda "Xudafərin Körpüsü"nü oxuyub yanırdım... Ankara və Çaldıran döyüşünə daim yas saxlayırdım. Amma sonra tarix başqa şeyləri də öyrətdi, məsələn,