Google Website Translator Gadget

Monday 28 March 2011

Yeni daxili işlər nazirimiz

Sağ olsunlar, toy adətimizə qarşı bəslədiyim dərin və ülvi nifrətim bir veriliş sayəsində kəskinləşdi. Veriliş Azərbaycan izləyicisinə toy tutdu... Mən evdə hər kəsin telekanallarda gedən intellektual verilişlərə necə iyrənərcəsinə baxdığını hiss etməyə bilmirəm. Cümlə ağır olmadı ki? Eybi yox, əsas odur ki, səmimi olsun.
Dərhal keçirəm Qəddafiyə. Gərçi bu kişinin adının dəqiq yazılışı "Qəzzafi"dir, amma mənə "d" hərfi ilə ləzzət edir deyə belə yazıram. Düzdür, onda bu ad bir az da "qəddar" sözünə bənzəyir, amma ziyanı yoxdur. Məncə, bizim liderimiz Qəddafi olmalıdır.

Sunday 27 March 2011

Мир-dən bixəbər şahin

Ayanesə baxırdım. Mirşahinə. Daha doğrusu Mişahinin.... süjetinə. Qərara aldım ki, ona 7-ci sinin coğrafiya kitabını hədiyyə edim. Şərəf-ləyaqət bağçasından da bir səbət nübar göndərəcəm.
Səbəb: Yaponiyadakı zəlzələni göstərir. Çox gözəl. Əminəm ki, o zəlzələ Çində olsaydı, ölü sayı milyonlarla ölçüləcəkdi. Amma gör, Mir...şahin nə deyir: Zəlzələ təkcə Yaponiyada qeydə alınmayıbmış... Hər gün hardasa, yeraltı təkanlar baş verir. Okay, harda? Məsələn, İsveçdə! Bəs niyə xəbərlər göstərmir?... Çünki təkanın gücü 3 baldır - Rixter müəlliminkindən başka şkala tanımıram, o üzdən hər dəfə qeyd etməyəcəm. Deməli, 3 bal gücündə yeraltı təkan olur və Mirşahin istəyir ki, İsveç höküməti buna görə fövqəladə hal elan edib, dünyada şüvən qaldırsın, eləmi? Elə! O biri arqument: Daha güclü yeraltı təkanlar Yaponiya ilə eyni zamanda Alyaskanın cənubunda qeydə alınıb. Sən Allah?! Nə qədər güclü? Sənin və ayanes olaraq, hamıvızın... xətrinə deyək ki, Alyaskada da 9 bal gücündə olub. Bəs

Saturday 26 March 2011

Artıq olmayan üçüncü

Gecə-gecə yenə sentimental xəyallara dalıram. Yutubdan o vaxtki Azərbaycan SSR Ali Məclisindən olan kadrlara baxıram... Köhnə emblem... köhnə RƏNG. Fikir vermisizsə, bir çox köhnə kadrlarda fon daima bir rəngdə olub: qəhvəyi. Ya da buna bənzər adını bilmədiyim başqa rəng. Adamın ürəyi sıxılır.
Nəysə, işıqlı ölkənin vətəndaşlarını çox sıxmayım. Ölkəmizdə gedən inkişafı görməmək üçün dəvəquşu olmaq lazımdır. Ötən yazımda yumurta qiymətində olan inqilabi ucuzlaşmanın səbəblərini izhar elədim. Bundan başqa, daha hansı qiymətlərdə necə ucuzlaşma barəsində parlaq iqtisadi fikirlərimi ortaya qoymuşdum.

Ölkəmiz tarixi anlar yaşayır. Biz üç Əliyevin hakimiyyətini görmüşük (Əbülfəz Əliyev, Heydər Əliyev, İlham Əliyev). Bəh-bəh, çox nadir ölkə taparsan ki, orda respublika olsun, üstəlik son üç prezident eyni soyadı daşısın. Nadir  tapıntıyıq. Bəs niyə bir saniyədə üç dəfə asqıran insanı qeydiyyata alan Ginnes, bizim qırdığımız bu möhtəşəm rekordu qeyd etmir?! Əgər sabah məlum olsa ki, bu Ginnesin arxasında o məlun Soros durur, heç təəccüblənməyin... əclaf! Amma nə yaxşı ki, bizim rəşadətli xalq belə şeyə görə ruhdan düşməz, əksinə, o daha da fəallaşar və dördüncü, beşinci həmsoyadları da hakimiyyətə gətirər.

Sunday 20 March 2011

Sabitlik mücəssəməsi

Liviyaya NATO girib, Yaponiyaya radiasiya girib, NATO-nun özünə də Rusiya girib ki, "nə var Liviyaya girmisən?"... Yazını Hollivud filmləri kimi başlamağımın səbəbi qısaca dünyadakı vəziyyəti təsvir etməkdi. Sağ olsun, Tuitır sayəsində qısa və nisbətən ağıllı yazmağı öyrənməkdəyəm. Tuitırdan söz düşmüşkən, bu mərətin adı ingiliscədə "Twitter" yazılır, amma həyatımdan mərc girirəm ki (mən də belə girdim), bizim dilimizdə "Tuitır" kimi yazılmalıdır.
Beləliklə, ortada girməyən, girilməyən, neytrallıqda İsveçrəyə dərs keçən bir ölkə varsa, o da bizik! Biz deyəndə, məhlə uşaqlarını demirəm - bütün ölkəni nəzərdə tuturam.


Yadımdadı, İlahm Əliyev prezident olanda - seçiləndə demirəm, biz nə karəyik ki, onu seçək?! O bizi seçib! - əlqərəz, inaqu... andiçmə mərasimində demişdi ki, "mən hər bir azərbaycanlının prezidenti" olacam. Düzü, mən bilmədim, prezident "54 milyonluq azərbaycanlı" deyilən qeyri-müəyyən bir qövmün prezidenti olduğunu,  yoxsa 8 milyonluq azərbaycanlıya "yesəz də, yeməsəz də, prezident mənəm, başqasını axtarmayın" demək istəyirdi. Hər halda ikinci olar; ona görə ki, birincisi beynəlxalq hüquq normalarına ziddir, ona İranın Azərbaycan vilayətlərindən səs verməyiblər axı?! 30-40 milyon belə getdi... Amma Əgər MTN orda gizli səsvermə keçirdibsə, bu başqa məsələ... bəlkə də keçirdib. Yadımda, bir xeyli müxalifətçi özünü cırırdı

Wednesday 16 March 2011

Süleyman qüdrətli hökümət

Son vaxtlar, həddən çox mənasız yazı yazdığım üçün bloq yazılarına fasilə vermişdim. Bu səbəbdən bir neçə taleyüklü məsələlərə biganə qalmaq məcburiyyətində olmuşam.
Bu yaxınlarda baş vermiş ən önəmli məsələ yumurtanın qiymətinin enməsi ilə bağlıdır. Bir neft mütəxəssisimiz yaşının ahıl çağında (adını bilirəm; dirəşsən, yazaram) İlham Əliyevin (YAP-ın sədri) dənizə gözəyarı baxaraq "burda neft (nə bilim, bəlkə qaz deyib) var" deməsini və ardıyca da həmin proqnozun düz çıxmasını

Sunday 6 March 2011

The Beginning

Sometimes I want just to give up, to give up thinking against the regime. It is very easy. Once I tried. The doors are open when you are pro-regime. I do not mean about the benefits which can be taken of being such a lunatic. I want to emphasize the psychological comfort that offers pro-regime position.
"State controlled private" TV channels enables me to transform myself into this position. As said above, once I tried. A politician who is presented as an opposition party member (in fact, he is a pseudo-opposition party member) was talking about the economical achievements that the government accomplished, in the past years and so on... I felt like as if I live in Switzerland. "My goodness, why the opposition don't want to see how we are getting ahead of ourselves (since no country as powerful as ours, we have to compete with ourselves)?!", I thought.

Saturday 5 March 2011

Arabic Impact on Azerbaijan

The revolt spirit of the Arab world had and continues to have its impacts on the Middle East countries. Within the Arab countries itself the influence had similar results; People flown to the streets demanding their rights, and the dictators who promises changes, meantime restraining the media. However, in non-Arab countries of the region such as Turkey and Iran the situations were different.
Demonstrations took place in Turkey were quite normal and people normally expressed their will and support to the Muslim brothers. There was not even a sign of violence in the demonstrations what we cannot say about Iran. Actually, if Turkey can be considered as a country that benefited mostly from the recent events, the Islamic Republic of Iran is definitely the country who found herself in the stupidest position. It was very ridiculous when ayatollah backed the Arab revolutions calling them "Islamic" and after the demonstrations took place in Tehran, blamed Washington (and of course Tel Aviv ) in pulling the strains of the ongoing events.

Wednesday 2 March 2011

Sübut olunmuş aksiomlar

Hər kəs həyatın fani olduğunu bilir, amma heç kəs buna hazır deyil. "Hər ölüm vaxtsız ölümdür" deyirlər. Amma məncə, burda "vaxt" sözü "zaman" anlamında deyil. "Vaxt" burda insanın kimliyindən asılı olan bir məfhumu ifadə edir. Bir insan nə qədər şərəfli və başqalarına lazımlı olarsa, onun dünyadan köçməsi o qədər "vaxtsız" sayılır. 
Kim bilir, bəlkə 6 il öncə - Tanrım, vaxt nə qədər sürətlə gedərmiş..., Elmar Hüseynovu qətlə yetirməsəydilər, indi ölkədə necə inqilabi əhval-ruhiyyə vardı. Elmarın "Monitor"unda kral çılpaq idi. Çılpaq kral isə özünün geyməli olduğu (sözünü bütün mümkün mənalarında) ağ örtüyü Elmara geyindirdi...

Amma dərs çıxardılar; Onlar bir jurnalisti şəhid etməklə, ona ən yüksək qiyməti verdilər. Vaxtilə, eyni qiymətə Çingiz Mustafayev də layiq görülmüşdü. Elmarın elə sözü idi - "hər kəs vaxtında ölməlidir",

Friday 18 February 2011

Ah Avropa, Avropa 2

Bu aralar Qlobus rok qrupunun "Avropa" mahnısını dinləyirəm. Musiqisi heç, onu təsvir edə bilməyəcəm, amma sözləri çox əladır. Musiqili Avropa tarixi - Avropada baş vermiş döyüşlərin bir növ sihayısı. "Bloody turf of Gallipoli" ("Gelibolunun qanlı torpağı") misrası bəs elədi ki, Gelibolu haqda iki filmə baxım. Birinci Avstraliya istehsalı, 1982-ci ildə çəkilib, Mel Gibson da əsas rollardadı. İkincisi isə 2005-də türklər tərəfindən hazırlanan sənədli filmdir. Hər ikisi maraqlıdır və... dəhşətlidir.
Amma başqa bir məqam diqqətimi çəkdi; Bizim çox işlətdiyimiz bir ifadə var: "Osmanlı ilə Səfəvilər müharibə etməsəydilər, biz dünyanı idarə edərdik!" Deeeee gələ! Avropa öz daxilində bizdən çox müharibə edib, amma dünyanı avropalılar (ABŞ-ı da onlar qurub) idaər edir. İndi bizim apardığımız kimi hesabı Avropa aparsa, yəni İngiltərə və Şotlandiya, İngiltərə və Fransa, Fransa və Almaniya, Almaniya və bütün dünya müharibələri olmasaydı, yəqin ki, dünyada yeganə müstəqil dövlət ABŞ olardı - Avropa Birləşmiş Ştatları.
Uşaqlıqda "Xudafərin Körpüsü"nü oxuyub yanırdım... Ankara və Çaldıran döyüşünə daim yas saxlayırdım. Amma sonra tarix başqa şeyləri də öyrətdi, məsələn,

Wednesday 16 February 2011

Nazirləri dəstəkləyək!

Heyf deyil öz ölkəmiz?... Ətağa... Rahat oturmuşuq Feysbukda, Tunisə, Misirə dəstək veririk ki, inqilab eləsinlər.  Allahın feysinə girmək olmur Misirdə... Bizsə gecə-gündüz bilmədən İnternetdəyik - bu bizim balanslı siyasətimizin nəticəsidir. Mən fikir verdim, bu aralar bizim təhsil nazirimiz gözə dəymirdi. Mənim bir tanışım var, siyasətdən zəhləsi gedir. Amma bu inqilab söhbətləri ucundan qulağından buna təsir edib. Elə hər qabağına çıxan deyirmiş ki, "Misirə dəstək vermək lazımdır". Bu da indi mənə yapışıb ki, "qonaq otağının dəstəyini sökmüşəm, gəl, aparaq, verək Misirə". Tərslikdən də Təhsil Nazirliyinin yanında qalırıq. Yəni "hə" dediyim anda gərək eləyim. Mən ona məsələnin mahiyyətini başa salardım, amma anlamayacaq, ona görə yormuram özümü. Sadəcə, hər dəfə əlində dəstək görəndə, "Misirə belə dəstək lazım deyil" deyirəm, o da gedib başqa dəstək gətirir.

Monday 14 February 2011

Mırt

Təsəvvür elə, birisinin cibi deşik olur. (Misal üçün) Keniya polisi onun cibinə nəşə atır, nəşə də çerez deşik it-bat olur. Həmin adamı tutanda ki, nəşə var üstündə, üstündən nəşə çıxmır. Məcbur adamı buraxırlar.
Biabırçı dilxorçuluq hissiyatı beləcə yaranır.
Bu ölkədə maraqlı şeylər olur; Ramil Usubov bir dəfə demişdi ki, "400.000 adam olsalar nə edə bilərik ki?" Hər cürə etiraf bir yana, daxili işlər naziri inqilab üçün yetərsayı göstərib: 400.000!
Başqa bir şey, polisin kobudluğu idarəyə qədərdi; xüsusi "tapşırılmamısansa", səninlə deyib güləcək, hətta siyasətdən danışıb, "bu millət düzəlməz" də deyəcək. Hələ lap səmimi olsa, "imkan verin sakit oturaq da... sizə görə bizi də yuxarıdan narahat edirlər" kimi sözlərlə səndən sənə şikayət edəcək. Adam lap utanır; bu boyda ağsaqqal adam mənə görə avara oldu... Nooolar, gələn dəfə aksiya keçirmədən birbaşa gələrəm polis idarəsinə)))).
Bir şeyi dəqiq bilirəm, bizim polis bizim özümüzdən daha qəddar deyil.

Saturday 12 February 2011

Hüsnü Mübarək; Qətiyyətsiz Prezident

Bu axşam bir qanqaraldıcı, ürəkbulandırıcı xəbər eşitdim: Misirin ümummilli lideri istefa verib! Mən bu addımı həddindən atıq eqoist bir addım kimi qiymətləndirirəm! Axı sən necə öz millətini tərk edə bilərsən, ay Hüsnü? Kim gələcək sənin yerinə? Sən bu Misir xalqını necə ata bilərsən?! Əlbəttə, Mübarək özünə bəraət qazandırır. O deyir ki, 30 ildir xalqa xidmət etmişəm, artıq yorulmuşam.. Heç utanmırsan? Sən hərbçisən! Sən ölənə qədər xidmət etməlisən! Doğrudur, bu yolda yorula bilərsən, amma bunu bildirməməlisən! 30 il Misirə prezidentlik etmisən, axı səndən yaxşı bu işi kim bilə bilər? Nə olsun ki, iki milyon adam çıxıb Qahirənin küçəsinə sənə, sən də məni bağışla, "rədd ol" deyir?! Ay kişi, 30 il kreslo görmüş adamsan, özün hesabla; Qahirədə nə qədər adam yaşayır? Təxminən 20 milyon. Nə qədəri getməyini istəyir? 2 milyon! Sən 10%-in sözüylə oturub-durursan? Bəs ümidlərini sənə bağlayıb, evində oturan o 18 milyon neyləsin? 2 milyon vandal (ayanes demişkən) çıxıb ağzına gələni qışqırır deyə, sən istefaya getməlisən?

Friday 11 February 2011

Egypt's Revolution: Freedom&Dignity


"Xarici Siyasət"dən olduğu kimi götürdüyüm yazı


From Samizdat to Twitter

From Poland to China to Egypt, the free flow of information is the oxygen of democracy.

BY WALTER ISAACSON | FEBRUARY 8, 2011

The uncertainty surrounding Egypt's future is fueling a debate: Are we witnessing Tehran in 1979 or Prague in 1989? Is Egypt on the threshold of theocracy or democracy? The truth is that there is no way to know. But the flood of texts, emails, Facebook posts, tweets, and YouTube videos that continue to stream out of Egypt remind me of samizdat -- the illegal grassroots literature that circulated underground throughout the former Soviet Union during the Cold War.

Friday 4 February 2011

Gic müsəlman... 2

Misir və İsarilin ərazi müqyisəsi - İsrail
 ərazisinin ölçüsü mavi rəngdədir
Əhali: Misir - 84 mln; İsrail - 7mln. 
Maraqlı söhbət eşitdim; açığı bir az da xətrimə dəydi. İslam qardaşlığı adlı bir hərəkat var Misirdə, elə mən də dünən-srağagün xəbər tutmuşam varlığından. Amma deməginən, yaman qudurğan bir hərakat imiş. O mənada qudurğan ki, anti-Qərb, anti-İsrail yönümlü bir hərəkatdır. Yaman göylə gedirlərmiş - şayiələrə görə, deyiblər ki, iqtidarı alsaq əlimizə İsraillə müharibə eləyəcəyik. Bax, sonra da deyirlər ki, H.Mübarəki İsrail dəstəkləyir. İndi İsrail olmayıb, İsrafil olsa kimi dəstəkləyər?! Özü də o hərəkat ki, İsarilə qarşıdır, o elə xalqına da qarşıdır. Açığı nədən belə olduğunu 100% deyə bilmərəm. Amma belə tendensiya var. Misallar gəlsin: 1. İran - bu dövlətin demokratik demirəm, insani dəyərlərə hörməti hansı vəziyyətdədir? Cavab: Daşqalaq kimi bir cəza növü var. 2. Suriya - İranın kölgəsi. Diktator Bəşər ibn Hafiz. Diktator atanın diktator balası. Ölkə əhalisini İsrail kimi bir dşümənin qorxusu altında saxlamaqla öz hakimiyyətinin əbədiliyi təmin edir. Bu ölkənin cındırından cin hürkür. Amma hakimiyyətin bəhanəsi var: İsrail! Bir ərəb bundan soruşmur ki, "ay Hafizin balası, biz də İsrail üçün düşmənik də, bəs onlar niyə adam kimi yaşaya bilirlər?!" 3. Livan - bu ölkə heç də həmişə anti-İsrail olmur; Hızbullahdan Hızbullaha... Nə vaxt ki, ölkəni Hızbullah idarə edir, onda durub Xayfaya (İsrail) raket atırlar. "Qəssam" raketləri... Yüzünü atırlar, onu gəlib çatır. O çatan onundan da biri hədəfə dəyə, ya dəyməyə! O hədəf dediyim də, çayxana filandı... Əvəzində İsrail Livan kəndlilərinin bir hissəsi ağır zəhmətdən azad eləyir; Girib bütün Güney Livanı şumlayır. Bir dövlətin ki, baş naziri (Fuad Sinyora) çıxıb beynəlxalq konfransda ağlaya!

Monday 31 January 2011

Mübarək: "Mən salim olum, cümlə Misir batsa da, batsın!"

Dünyanın ağzını açıb Misirə baxdığı anda başqa şeydən yazmaq olmur. Əslində, olur e, amma bu mənasız alınır. Məsələn, mən bu dəqiqə "Azərbaycan" qəzetindəki ABŞ-ı tənqid edən möhtəşəm (titanik, fenomenal və s.) yazıya analiz... yazını analiz eləmək istəyirəm. Gəl ki, əlim gəlmir. Bu dəqiqələrdə əl-Cəzirəyə baxıram və ilk dəfədir ki, ərəblərlə fəxr edirəm. Təkcə lidersiz inqilabı davamlı tuta bildiklərinə görə deyil, həm də əl-Cəzirə kimi kanalları olduğuna görə. Misir höküməti də bu kanala layiqli qiyməti vardi: 6 nəfər jurnalistini həbs elədi. Doğrudur, onlar sonradan buraxıldı, amma bu dəqiqə əl-Cəzirə jurnalistləri Misirdə tam "qanundankənar" şəraitdə fəaliyyət göstərirlər. Saniyəbəsaniyə hadisələri göstərən bu kanal yetərincə bitərəf olmağa, obyektivliyi qorumağa çalışır. Elə bu obyektivliklə də, dünən Mübarəkin Milli Demokrat Partiyasının rəsmisini efirə qoşdu. MDP-li əclaf elə danışdı, elə bildim bizim YAP-ın üzvünü qoşublar! Ancaq o həyasızın ağzını jurnalist cırdı - bir az ürəyim yerinə gəldi.
Adamı dəli edən başqa bir nüans bizim kanallardadır; Misir dağılır, digər ərəb ölkələri də yavaş-yavaş

Saturday 29 January 2011

Obamasayağı çıxış edən Barak

Bakı vaxtı ilə 03.30-da ABŞ prezidenti Barak Obama hal-hazırda Misirdə baş verən hadisələrə münasibət bildirib. Diqqət çəkən məqamlardan biri Ağ rəhbərinin hadisələrə gec münasibət bildirməsi idi; yalnız H.Mübarək xalqa müraciət etdikdən sonra B.Obama mətbuata açıqlama verdi. Öz çıxışında Misir hökümətini internetə və telekomunikasiya vasitələrinə qoyulmuş məhdudiyyətin götürülməli olduğunu vurğuladı. Misirdə həqiqətən də islahatlara ehtiyac olduğunu bildirən prezident bunu Qahirədə olarkən H.Mübarəkə şəxsən dediyini də qeyd edib. Prezidentin çıxışında bildirib ki, "Misirin gələcəyi Misir xalqının əlindədir". Analitiklər bu sözləri növbəti "Obamasayağı" cümlə olaraq qiymətləndiriblər. B.Obama sərt tonda və əminliklə danışsa da, istifadə etdiyi ifadələr Ağ Evin hələ də Misir xalqı və Misir prezidenti arasında seçim edə bilməməsini nümayiş etdirirdi. Misir ABŞ-ın ən çox silah ixrac etdiyi ikinci dövlətdir. Bundan başqa, Süveyş kanalı Birləşmiş Ştatlara həm iqtisadi, həm də hərbi baxımdan vacibdir. Hadisələrə münasibət bildirmiş digər dünya liderləri kimi, B.Obama da danışıqların zəruri olduğunu bildirib. Əl-Cəzirə kanalının müxbiri etirazçılardan B.Obamanın çıxışına münasibət bildirməyini istədikdə o, əlində tutduğu, ABŞ istehsalı olan qaz balonunu göstərib.
P.S. Barak Obama yaxşı kabab çəkər - nə şiş yanar, nə kabab.


"Twitter" inqilabı?!


Son parlament seçkilərində yerlərin 96%-ni qazanan partiyanın qərargahı bu yazı yazıldığı anlarda odlar içindədir. Tviter, Feysbuk yoxsa əl-Cəzirə? İnqilabı hansı elədi? Heç biri! İnqilabı Misir xalqı elədi! Əgər ərəb dövlətləri arasında "məxməri" inqilaba qadir olan bir xalq varsa, o da Misir xalqıdır. Amma inqilab "məxməri" olmadı - hələ də qan tökülür. Hələ də prezident istefa verməyib, hələ də şəhərlər toqquşmalara şahid olurlar. Ən əsası, ordunun mövqesi hələ də bəlli deyil.

Friday 28 January 2011

"Azərbaycan" ABŞ-ı tənqid edir!


Yazımı oxumazdan əvvəl yuxarıdakı keçidə daxil olub, ordakı məqaləni oxuyun. Keçid sizi "Azərbaycan" qəzetinə aparacaq. Dövlətin rəsmi qəzetinə, o qəzetinə ki, bizim verdiyimiz vergilərdən maliyyələşir. Söhbət isə heç də pulda deyil, vnimatelni olmaqdadı. Bu məqalə özlüyündə yaxşı yazıdır. 18 ildir yazı yazan adam kimi (yazmağa 3 yaşımdan başlamışam) bu məqaləni hətta son günlərin şedevr yazısı adlandırardım. Daha doğrusu, adlandırıram! Axı niyə də yox?! Nə olsun ki, Azərbaycan qəzetində çıxıb?! Zato gör, necə ABŞ-ın imperialist siyasətini ölkə zəhmətkeşləri qarşısında ifşa edib!

Saturday 8 January 2011

Necə türkçüyük axı?!!!

Bir dəfə dostum dedi ki (indi deməsin),  bir təşkilat var, gedək üzv olaq. Dedim, nə təşkilat? Dedi, Dünya Azərbaycanlıları Konqresi. İngilis dilini az-çox bilən və Disney müəllimin yaradıcılığına maraq göstərən biri olaraq DAK-a üzv olmaq istəmədim. Amma zarafat bir yana, qatı türkçü olduğumçün, addakı "azərbaycanlı" kəliməsimə görə tərəddüd edirdim. Dostumun da məndən az türkçü olmadığını nəzərə alıb, onun dediyini eləməyə qərar verdim.

DAK-ın gənclər təşkilatına gedib gəlirdik, çalışırdıq ki, bizimlə başqaları da gəlsin. Burda əsl türk ab-havası vardı. Mən bu qədər türkçünü bir arada görməyimə çox sevinirdim. Orda çox şey öyrəndim - bunu dana bilmərəm. Amma zaman keçdikcə, başqa şeylər üzə çıxmağa başladı. İfrat türkçülük, bəzi faktları görməyə mane olur. Bu elə də böyük problem sayılmır, əslində. Adam romantik olur - o qədər. Bir başqa problem də var idi. "Kurtlar Vadisi" serialı.

Thursday 6 January 2011

Gic müsəlman...

Rəhmətlik Sabir o vaxtı yazmışdı ki, "harda müsəlman görürəm, qorxuram". O vaxt müsəlmanın nə terroristi var idi, nə ekstremisti, nə də daha nə bilim nəsi... Amma o vaxt da qorxurdu. Uzaqgörən adam olub. Müsəlmanların halına baxıb, görüb ki, təhsili, savadı bu gündə olan bir qövmün gələcəyi necə ola bilər. Oldu da. Kim nə istəyir desin, amma mən "İslam terroru" termini ilə razıyam. Qardaşım, terrorçunu motivi İslamla əlaqəlidir, terrorçunun özü də müsəlmandı, mən olmayım, sən ol, buna nə ad verəcəksən? Özbək terroru?!
"Adın çıxınca, canın çıxsın" boş yerə deməyiblər - yox, bu ifadənin "İslam terroru"na dəxli yoxdu, onu lap yerində deyiblər. Amma bu kamikadze sözü var ha... dəhşətdi. İkinci Dünya Müharibəsi dövründə özlərini düşmənin hərbi gəmilərinə çırpan qəhrəman pilotların adını indi üstünə bomba bağlayıb arvad-uşaq öldürən terroristlərə veriblər. Özü də bu haqsızlığı bizim mətbuatda edirlər: "terrorçu-kamikadze". İngilisdilli mətbuat "suicide bomber", rusdilli mətbuat isə "террорист-смертник" ifadəsini işlədir.

Wednesday 5 January 2011

Avropalılar, biz və monqollar.

Məhəmməd Rza Pəhləvinin oğlu Əlirza Pəhləvinin özünə qəsd etdiyi bu saatlarda başqa şeydən yazmaq çətin şeydi. Bu adam şahzadədi. Sabiq şahzadə. İran xalqı ağ günə çıxıb, qara çadraya bürünməmişdən onun xeyli hörməti vardı. Mərhumun böyügünün (adı Rza Pəhləvidi - sanki bu lənətə gəlmiş İranda başqa ad yoxdu!) sözlərinə görə Əlirza həzrətləri güclü depressiya keçiribmiş. Zarafat gəlməsin, adamın krallığını alıblar! Ad gününə Ququşu çağıran Pəhləvi ailəsi indi İranda quş uçurda bilməz. Əvəzində gənc və perspektivli oğulbalanı Boston torpağında dəfn etməlidirlər.
Bir az rahatlaşdım. İndi istədiyim mövzudan rahat yaza bilərəm.

Saturday 1 January 2011

OptiMistika

sənə də bir quş
2010 getdi! Ura! Zəhmətkeş xalqımızı təbrik edirəm. "Bəxt üzüyü"nün üzük itən hissəsini verirlər. Ona görə yazım optimist alınmasa, günahı kinoda bilin. Açığı, anlamıram ki, niyə xöşbəxt olduğumuz bu dönəmlərdə nəyə görə bu kinonu verib qanımızı qaraldırlar. Yanlış anlamyın - bu kino ən çox xoşladığım kinolardandı, amma bu kinonun bəzi səhnələri çox ağırdır. Bizim "zəhmətkeş, optimist nəsl"ə belə kinolar yaraşmır. Bəs nə? Bizim o ucalıqda bayrağımız var! O bayraq kinodan kadrları görər, elə bilər ki, indi də elə yaşayırıq. Tüpürməzmi üzümüzə? Məncə tüpürməz, çünki o kadrları görə bilməz. Görə bilməz, çünki çox hündürdədi. Heç dibində dayanan adamı görə bilməz. Onu qaldırıb buludlardan yuxarıya qoyublar ki, aşağını görməsin. Amma ordan tüpürəsi olsa, o hündürlükdən düşən tüpürcək adamı o dünyalıq edər. Bunu elə-belə yazdım, əgər bulud aşağıdakı inkişafı görsə, sevincindən ağlayacaq.
Moşu Göyəzənli "xoşbaxlıx" sözünə qafiyə tapa bilmir. (Qafiyə mümkündü: "Bədbəxtlik"!) Niyə? Çünki xöşbəxtlik analoqsuz məfhumdu. Bizim də analoqumuz olmadığı üçün, deməli, biz xöşbəxtik - hünərin var, inanma. Varoluş (eqzistensializm) nəzəriyyəsinə görə insan özünü türmədə azad hiss edə bilər. Gör e, o boyda nəzəriyyəni nə günə qoydum! Mövzunun ipini itirməyim; Demək istəyirəm ki, bizim xöşbəxtlik ruhani bir həzzdir. Bu həzzi tutmaq istəyirsənsə, gərək ona sidq ürəkdən inanasan. Məsələn, bir igidin ayı basması ilə bütün oba fəxr edib qürurlana bilər, ayrılıqda heç kəsə xeyri yoxdu, amma ümumilikdə nəsə zırpı bir şeydi. Bu baxımdan da əgər bir körpü inşa edilirsə, o körpüdən nə qədər pul yeyiblər, o körpü orda lazımdırmı suallarıyla özüvü yormağın mənası yoxdu. Sən sidq ürəkdən inanmalısan ki, söhbət (yəni layihə) tam səmimi şəraitdə, halallıqla baş tutub. Eynən mənim kimi.

P.S. Əslində xoşbaxlığa uyğun şeir yazmaq olar - mərcə durub, "Mehtər babamın inqilabı" poemasını yazaram. Amma lazım gəlsəydi, qafiyəni ssenarist tapardı. Lazım gəlmədi, nə o vaxt, nə indi.

Wednesday 29 December 2010

Günün qəhrəmanı

Bir dəfə universitetdə akademik Urxan Ələkbərov tələbələrə koreyalı Mun haqqında danışmışdı. Əminəm ki, onun dərs dediyi tələbələr bu hekayəni eşidiblər. Cibində 4 dolları, ayağında güllə, bir sözlə, "çiynində boz çanta, üzü xoşsifət" gəldi Amerikaya koreyalı Mun. Bu Munu nə vaxtsa görəcəyimi düşünməzdim - heç belə arzu ilə yanıb, tutuşmurdum da... Qısa adı (Mun Son Myon), daha sonra qıyıq gözləri ilə antipatiyamı qazanan koreyalı cigər, daha sonra, adının önündəki "doktor" sözü və "Vaşinqton Tayms"ın təsisçisi olması ilə hörmətimi qazandı. Sözümün mununu deyim: Hamının bu kişini təriflədiyi bir məkanda bir hüquqşünas da çıxış elədi. Tanrı bilir, mən nə qədər sevindim ki, heç olmasa, bir adam bu Munu tərifləmədi. Bilən bilir, bilməyən də qələt eləyir; bizim ölkədə bir neçə nəfəri tərifləmək olar. Mən də ayanes patriotizminin kölgəsində böyüyən, tərləyəndə alnına döyüş yazılan bir gənc olduğumçün Munun bu qədər təriflənməsinə dözmürdüm, bu kişi isə Xıdır İlyas kimi yetişdi. Hələ nə qədər faktlardan məni agah elədi. Dediyinə görə ömür boyu (baxmayaraq ki, ömrü hələ bitməyib) Sovet hüquq-mühafizə sistemində işləyib, 20 ildir ki, Moskvada yaşayıb. Bir dəfə görür ki, Şahnəzəryan

Saturday 25 December 2010

Analoqsuz Sevinc

Açığı son vaxtlar öz sevincimi ifadə etməyə vasitələrim tükənib. Mövzuya birdən keçdim, heç yazmadım ki, nəyə sevinirəm. Yazmayacam da. Hamının həyatı imkan verir ki, həftənin yeddi günü 24 saat sevinsin. İndi deyəcəksən ki, bəs niyə camaatın üzündə təbəssüm görünmür?! Onun səbəbi var, əlbəttə. Amma ondan öncə linqvistikaya sensitiv (özüm "həssas" yazmıram) birisi kimi qeyd etməliyəm ki, "indi deyəcəksən" ifadəsi qrammatik olaraq səhv sayıla bilər. "İndi" nədi, gələcək zaman şəkilçisi nədi?! İzah eləyim, bizim dil semantik dildi, yəni bu dildə yazılan bir şeyin yüz mənası ola bilər. Məsələn, "bankanı sındırarsan ha..." - mənə bir dəfə belə demişdilər. Təsadüfən, banka sındı. Amma mən evdəkilərin üzünə durdum ki, sizin dediyinizi eləmişəm: "Tapşırmadınız, "sındırarsan ha..."??? Mən də sındırdım da..." Bu baxımdan "indi"dən sonra gələcək zamanı işlətmək bizə imkan verir ki, dediyimizi bu dəqiqə eləməyib, qeyri-müəyyən tarixə təxirə salaq (yada sal: "Lazım gəlsə...").

Thursday 23 December 2010

Adını çəkmək istəmədiyim yazı

Təzə xəbər: Prezident jurnalistin dostu ola bilərmiş... 

Bu ölkədə bir-iki təhlükəli peşə var; minaaxtaran, paraşütçü bunlardan deyil. Çünki bu peşə sahibləri zərbənin hardan gələcəyini bilir və hazırlıqlı olurlar. Amma adını çəkmək istəmədiyim bir peşə sahibləri var ki, onlar Malakan bağında da, evinin blokunda da, hətta tualetdə də eyni dərəcə risk altındadırlar. Amma naşükür olmaq lazım deyil; bu peşədəsənsə, ortabab qiymətə satıla bilərsən. Əlbəttə, bəzilərinin düşüklüyü imkan vermir ki, onlar normal qiymətə satılsınlar, nəticə etibarilə, ümumi bazar qiymətlərində də eniş müşahidə olunur: "Mirfilankəsi filan qiymətə aldıq, sənin heç "mir"in də yoxdu, amma mırıldayırsan... gəl, tök ətəyindən daşı." O da neyləsin deyilənə qane olur. Bunların arasında ailə başçısı olan var - evinə çörək aparmalıdır,  uzaqgörəni var (üzü Nigeriyaya gedirik, bir azdan satılmaq lazım olmayacaq) - qiymət uyğunkən satılmaq istəyirlər. Düzdü, tək-tük adamlar var ki, heç cürə satılmırlar. Onlara da

Sunday 19 December 2010

Türkiyə; qarı düşmən dost olmaz!

Axır vaxtlar yaman optimist olmuşam, olmamaq mümkün deyil! Bu cür ölkədə yaşamaq və ümidsiz, pessimist olmaq yalnız radikal müxalifətçilərə xas xüsusiyyət idi. Nəyə görə "idi" olduğunu mən yazmasam da bilərsən, amma yazım: Analoqsuz siyasət nəticəsində müxalifətçilər ya mühacirət ediblər, ya bezib gediblər, ya da haqqın (YAP) yolunu tutublar. Düzdür, bəlkə on minlərlə cəbhəçi və musavatçını misal göstərib deyərsən ki, "bəs bunlar?" "Onlar istisnadı." O istisnalar ki, Amerikaya, Rusiyaya, İrana və ən pisi isə Türkiyəyə işləyirlər. Əvvəlki üç ölkəni keç, amma bu Türkiyəyə işləmək birbaşa vətənə xəyanətdir! (Bu yerdə hirslənib kompyuterin klaviaturasına yumruq vururam.)
Haberturk.com
(Başqa klaviaturam da var - neft imperiyasının vətəndaşıyam axı.) "Wikileaks"-in təzə söhbətlərinə əsaslansam, Türkiyə bizim ən böyük rəqibimizdi. Bu yerdə bir haşiyə çıxım: "Wikileaks" sözünü hərfən çevirsək, "Uiki sızmaları" alınar, xüsusi ad kimi çevirsək, "Uikiliks". Heç çevirməsək, "Wikileaks" olaraq qalır. Hələ ki, bir kimsə təklif vermədiyinə görə, o sözü uzun dırnaqlarımın ağuşunda yazacam. Keçdim mətləbə. Hə, türkiyəli arxadaşlar bizə arxadan daş atdıqlarına görə, biz də "arxadan atılan daş topuğa dəyər" deyib, daş atıb başımızı tutduq. Bizim uğurlu siyasət nəticəsində türkiyəlilər regionun enerji tranzitində mərkəz rolunu oynaya bilmədilər. Bəs nə ay brat... tfu.. arxadaş, sən ermənilərlə protokol imzalayanda bilmirdin ki, qaz əvəzinə qoltuğuva xoruz verərik?! Nə olsun ki, biz onlarla, qucaqlaşıb görüşürük, hər nə gəldi imzalayırıq?! Həri brat, beynimiz çönəndə heç kimi hərləmirik. "Brat" demişkən, qazı Türkiyəyə verməmək bir, həmin qazı Rusiyaya ötürmək iki zərbə - qan qardaşlarımıza "kombo udar". Üstəlik, "sızma"yan xəbərlər var ki, bizim şəhərin çayxanalarında açıq danışılır. Məsələn, PKK və Türkiyə söhbətində Azərbaycanın mövqesi, ümumiyyətlə, içində PKK-nın endiyi səbətin aeroportunun məkanı, həmin məkanın sahibi, şəxsən PKK-nın çatdırılma və (Türkiyəyə) quraşdırılma mexanizminə nəzarət edən dahi və s. Xulian Assanjın (Julian Assange) yuxusuna da girməz bu mövzular. Amma bizim gözümüzə girməyindən kor olmuşuq! Ən əvvəldən yazım, hər şeyi başa düşəcək, iqtidarın Türkiyə siyasətinə minimum iki əlli dəstək verəcəksiz.

Wednesday 15 December 2010

Qızdırmalı yazı

Nəyi var qızdırmalıyam... baldırımın ağrısı təpəmə vurur. Mən qızdırmalı olanda çoxdanışma simptomu özünü göstərir. Bəli, belə bir simptom var - qızdırma qalxır, mənsə başlayıram gic-gic danışmağa. Məsələn, atama "niyə məni titrətmə tutanda yorğana basıb tərləməyimi gözləyirlər? Axı durub idman eləsəm, metabolik proses daha da güclənər və sümüklərim daha tez qızar" sualını verməməkdən özümü güclə saxlayıram. Yox, elə indi qoy soruşum: "Dayan, televizora qulaq asıram. Bilmirəm, yox." Atam həkimdi, bilməmə ehtimalı yoxdu - yola verdi məni.
Fondakı Lütfi Zadədir.
Məlum məsələdi, qızdırmalı adamla danışmağın mənası yoxdu. Amma bundan yazmayacam. Bizdə bir çoxumuza qızdırmalı adam münasibəti göstərirlər. Bitirdiyim universitetə yolum düşmüşdü. Xarici Dillərə girməyin Müdafiə Nazirliyinə girməkdən çətin olduğunu deyəndə qapıçı mənə "ə sən nə çox danışırsan e..." dedi. Düz deyir də... ağzıma sayğac qoymalıyam, limiti keçəndə susub oturmalıyam. Çünki uğursuz bir qapıçı mənim danışmağımdan narahat ola bilər. Onun bir işi var, içəri keçənin sənədini yoxlamaq. Daha mən buranın tələbəsiyəm, "NarXoz"un tələbəsiyəm, yoxsa, gəlmişəm bufetdə çay içməyə, onun işi deyil. Amma dayan, axı bu adam azərbaycanlıdı! Gərək vəzifəsini şişirtsin, gözümə soxsun! Ona bir deyilibsə, o beş edəcək. Amma artıq "beş"in yalnız özünə xeyri var. Sanki qapıçı olmaq böyük işdi! Əslində özü də yaxşı bilir ki, bir zibil deyil. Amma gərək o heyfini məndən çıxsın. Cem Yılmaz deməsin, "bu qapıdı, içindən keçmək üçün... divardan tullansaydım daha yaxşı olardı"! Burdan bütün tələbələrə deyirəm, qapıdan keçərkn gözünüzdə gün eynəyi, qulağınızda qulaqcıqla keçin onların yanından. Tələbə biletini saymazyana göstərin - onlar buna layiqdirlər. Mən iki il salam verərək, sonrakı iki ili yazdığım qaydada keçdim. Qapıçının düşüncəsi ilə Tağı Əhmədovun düşüncəsi eyni tipdədi. Vəzifələri dəyişsək, nəticə dəyişmir. 

Sunday 12 December 2010

Mənəvi Qırğın Silahı

Həmişə düşünmüşəm ki, səviyyəsiz mahnılar bizim mənəviyyatımızı korlayıb. Amma heç məsələnin başqa yönünü bilmirdim. Bizdə hər nə qədər səviyyəsiz mahnılar və onların müəllifləri populyar olsalar da, onları tənqid edən adamlar da çoxdu. Amma... heç demə bizim bu düşük mahnıları işğalda olan torpaqlarımızda yaşayan ermənilər də dinləyirmiş! Əvəzində isə, onlar bizim bu mahnılar haqda olan fikirlərimizi bilmirlər! Yəni, Üzeyirlə Üzeyir arasında olan fərqi biz bilirik, onlar yox. Belə olan halda, bəh-bəhlə dinlədikləri bozbaş üslublu "track"lər, "dorojka"lar onların mənəviyyatlarına sağalmaz zərbə vurur. Bəlkə də artıq basməmmədi "Dağlıq Qarabağ ordusu" Rəqsanin "Bivəfa"sı altında "şaqatlayır". Erməni gənci yatıb yuxusunda Cəmiləni görür, erməni qızı "ay canıyanmış" adı altında özünü təsəvvür edərək, şirin xəyallara dalır. "İki dənə ceyran götürək", "Çəkmişəm, zır kayfdayam" - türk dilini gözəl bilən ermənilər bu mahnıları dinlədikcə sanki dərilərini soyub, saman təpirlər; "Qarabağa girib, özümüzü poxa saldıq! Bunların heç veclərinə deyil!" Zarafat deyil e... gör, nə itiriblər: Bizim müğənnilərin demək olar hamısı Qarabağda konsert söz veriblər. Özü də ayaqyalın, başı açıq (arifə bir işarə)! Daha bundan artıq nə?! Çox demirəm, 5 ilə bütün işğal olunmuş zonada yaşayan ermənilər bizim manısların fanatları olacaqlar. Beşinci kolonn! Seyran Ohanyan "oha" deyib yanacaq. Ölün elə. Acığa, bir güllə də atmayacağıq! Kassetli bombalardan istifadə edəcəyik. Hərbdən başı çıxanlar özlərini cəncələ salmasınlar. Sadə düşünün: Bombanın içinə kassetləri yığırsan, atırsan Xankəndiyə. Ermənilər də havayı kassetləri yığıb, evlərində rahat dinləyirlər. Əməliyyat uğurla başa çatsa, həmin ərazidə bir dənə normal adam qalmayacaq - hamısı deqredasiyaya uğrayacaqlar. Hələ bu kassetlərdən yolüstü Ermənistana da atsaq, 10 ilə oranı da anşlüz edərik. Bəs nə? Hər xalq "çörək və tamaşa" istəyir. O tamaşanı ki, bizim manıslar göstərəcək, ondan sonra hansı kopoyoğlunun yadına "Ranı Armenii", "Ararat" düşər?!
Artıq yeni silah növünün yaratmışıq, "Mənəvi Qırğın Silahları". Heç bir kənar effekti yoxdu, tətbiq olunduğu millətin anasını ağladır. Bircə qalır "Pusk"a basmaq, yoxsa əlimizdə partlayar...
P.S. Zori Balayan min dənə "ocaq" qalasın, bizim manıslar onun üstünə işəyib, söndürəcəklər.

Qısaqapanma (cibimdəki puluma həsr edirəm)

Bu isti qış günündə
Qəlbim bir az üşüyür.
Nədən belə qəmliyəm?
Beynim səni düşünür.

Niyə tərk etdin bizi
Yalqız qoydun dünyada?
Gördüyüm yuxu deyil,
Kimsə məni oyada...

Ancaq sən olmasan da,
Səndən olanlar vardır.
Şəhərdə park salaraq
Səni daim yaşadır.

Yarı zarafat, yarı gerçək,
Sən həmişə bizimləsən.
Mümkün deyil unudaq,
Hər dəm yada düşürsən.

Xatırlaram hər dəfə,
Milli Bankın yanında.
Vacib aksesuarsan,
Hər nazir otağında.

Analoqsuz inkişaf
Nağılını dinlərkən,
Deyirəm öz-özümə:
"Ay bunu əkən!"

Oğluna vəsiyyət edir
Ata kral öləndə:
"İstərəm xalqım
Rəhmət desin mənə də"

Həqiqətnamə

Hər dəfə hökümətimiz barədə hərzə-mərzə hədyan yazanda televizordan gələn səslər mənə yerimi göstərir. Sanmayın ki, məni təhdid edən var - bir dəfə İlham Əliyevin barmaq silkələməsini çıxsaq, məni heç vaxt ordan təhdid edən olmayıb. Amma buna qarşılıq, məsələn, mən ordumuzun gücünə şübhədə olanda, hərbi parad keçirdirlər, çörəyin qiyməti qalxdığını düşünəndə, kənd təsərrüfatı naziri İsmət Abbasov açıqlama verir ki, "çörəyin qiyməti qalxmayıb, çəkisi azalır", bir sözlə, cavabımı əməl ilə verirlər. "Televizordan gələn səslər" ona görə yazdım ki, mən televizora baxmıram, sadəcə, dinləyirəm (əvəzində Azadlıq Radiosuna baxıram). Yəni, mən paraddakı texnikanın vəziyyəti, silahların modeli və başqa xırdalıqlar barədə məlumatsızam. Ancaq bu elə də əhəmiyyətli deyil, köhnəni rəngləyib, yeni adıyla sırıyası deyillər ki?! Yaxud, yoldaş Abbasovun həmin açıqlamanısının ismətli olub-olmamasını bilmək üçün onun üzünə baxmaq lazım deyil ki! Adam yeni iqtisadi nəzəriyyə irəli sürüb, mənə nə onun üzünün (məsələn) qırmızı olub-olmamasından?!

Friday 10 December 2010

Bayramınız mübarək!

Bu gün insan hüquqları günüdür! Ura! Təbrik edirəm! Neçə belə.... 
http://www.azadliq.org/content/article/2244300.html
Paradoksal bir vəziyyət alınıb, öz haqlarını tələb edənlərin aksiyası polis tərəfindən dağıdıldı. Amma mən sevinirəm; Sevinirəm ki, bu ölkədə öz haqqını tələb edən, quyruğu tapdananda cınqırı cıxan bir kəsim var. Söhbət dindarların baş örtüyü ilə bağlı Təhsil Nazirliyi qarşısındakı aksiyasından gedir. Sonuncu dəfə bu nazirliyin qarşısında belə izdiham nə vaxt keçirilib? Yaxınlıqda yaşayan sakin kimi deyirəm - HEÇ VAXT! Olmayıb belə bir şey! Amma dindarlar gəldilər, sözlərini dedilər, "Mi-sir - ka-fir!" kimi kifayət qədər radikal şüar səsləndirdilər və dağılışdılar. Buna heç dağılışmaq da demək olmazdı, aksiya yürüş formasını aldı. Yolda tıxac olması polisin işini bir xeyli çətinləşdirmişdi. Əlavə qüvvələr gələnə qədər, sadəcə aksiya iştirakçılarının yola çıxmalarının qarşısını alırdılar. Əlavə qüvvələr gələndən sonra isə "girin!" əmri verildi - məhz "girin!" əmri ilə polislər aksiyanı dağıtdılar. Əlbəttə, lüzumsuz polis zorakılığı burda da özünü göstərdi, halbuki,  "girənə" qədər çox mülayim, adam kimi davranırdılar. "Girəndə" isə əsl Koroğlu şücaəti göstərdilər! Polislər öz yerində, amma mən aksiyaçıları təbrik edə bilərəm, onlar həqiqətən həmrəylik göstərdilər - polisin dubinkası, təpiyi altından neçə nəfəri dartıb çıxartdılar. Heç kim, heç nədən çəkinmirdi. Belə şey çoxdandı olmurdu. Əgər mən təhsil ocağına baş örtüyü ilə gəlməyin əleyhinə olmasaydım  (və əlimdə fotokamera olmasaydı), mütləq aksiyaçılara qoşulardım. Bu aksiya hökümətə hədə idi. Kimsə deyə bilər ki, bunları İran təşviq edib. Amma nə dəxli?! Adamların çıxıb etiraz etməyə cəsarətləri və imkanları çatdı. Protest məsələsi gündəmə yenidən gəldi. Maraqlı olan başqa məsələ idi. İranın Səhər kanalı aksiyanı əvvəldən axıra kimi lentə aldı, bəzilərindən müsahibə götürdü. Bizim telekanalizasiyadan isə heç kəs yox idi. Bircə XəzərTV-dən birisi mikrofonla dayanmışdı - amma eləcə seyr edirdi. Xəbərləri izləməkdəyəm - görək hansı kanalizasiya üfunətini bir az azaldıb, real hadisələrdən reportaj hazırlayacaq...
Hələ burda ayrı mətləblər də var; Məsələn, Səhər kanalı gedib dezinformasiya da verə bilər - kim qarantiya verir ki, onlar tam ob yektiv olacaqlar?! Bizim kanallar buna qarşılıq neyləyəcəklər? Səhər qarşı qara PR? Bu üsul ancaq bizim müxalifət üçün  keçərlidir - nəticə də yalnız cahil insanlara hesablanıb. Səhərin verilişlərinin türk dilində yayımlanmasını nəzərə alsaq, effektin nə qədər olduğunu təsəvvür etmək çətin deyil. Bəs, hanı sizin dövlətçilik mövqeyiniz? Niyə başqa ölkənin kanalı sənin ölkəndən reportaj hazırlayır, sənsə yox? Allahın TRT-si də özünü yetirdi... Nəysə... Onsuz da bizim telekanalizasiyanın üfunəti hamıya bəllidir. Sadəcə, bu gün də bir qədər artdığınının şahidi oldum.
Baş örtüyü çox mənasız məsələdir. Mən baş örtüyünə qarşıyam, amma əgər bir kimsə üçün bunun əhəmiyyəti varsa, mən buna hörmət edirəm. Universitetə başıvı örtüb də gəsən, açıb da gəlsən, fərq etməz. Təhsil sisteminin bərbadlığı məsələsi qalıb bir kənarda, tullayıblar ortalığa bir örtüyü! Bu yalnız ictimai fikrin istiqamətini dəyişməkdir.
P.S. Görəsən, bu dindarlarla birləşib bütövlükdə təhsil islahatı tələbi ilə aksiya keçirdə bilərikmi?...
Qeyd: foto Turxan Qarışqaya məxsusdur.

Wednesday 8 December 2010

Son dəfə öpərək...


ANS... Sən niyə bu günə qaldın?...  Niyə satıldın? Daha doğrusu, niyə satdın? Gör, heç Liderdən inciyən var? Efirdə göstərmədikləri qalmayıb (istisna: demokratik qüvvələr), amma yenə də Lideri o qədər də tənqid edən yoxdu; qozbeli qəbir düzəldər. Zatən Liderin yaranma təyinatı budur. Lakin ANS tamam başqa idi: Bu kanalı yaradanların keçmişi şərəflidir. Bir dəfə (indi) ağzıma gələni dediyim Mirşahin Ağayevin çiynində Kalaşnikov (АКМ) olan kadrlarını gördüm. Kadr məndə dərin iz buraxmışdı. Müxtəlif telelayihələrin aparıcısı olan bu jurnalist, heç demə əsgər imiş. Yalnız bu kadr mənə yetir ki, onun haqda danışarkə n (söyərkən) hər dəfə qeyd edim: “Amma o, Qarabağda vuruşub”.
Amma görünən budur ki, döyüşçü olmaq insanı sığortalamır. Bu yerdə rəhmətlik Bəyin sözü necə yada düşməsin?! İnsan heç bir təhdid qarşısında sınmaya bilər, lakin elə həmin insan “təklif” qarşısında əyilər. İndi bilmirəm, 90-cı illərdən bu tərəfə ANS-ə nə isə təklif olnub, ya yox, ancaq onu deyə bilərəm ki, o daha 10 il əvvəlin kanalı deyil. Əslində, mən bu kanalı 2003-də basdırdım... Saxta seçki nəticələrinə xaotik şəkildə etiraz edən vətəndaşlara, həm də əsl vətəndaşlara “vandal” damğası vurdu! ANS o vaxtdan “ayanes”ə (el dilindəki) çevrildi. Çünki o artıq xəbər xidməti (“news service”) olmaqdan çıxdı. O artıq MİS-dən, məktəbdən, xırda sosial problemlərdən şikayət məqsədi ilə müraciət edilən kontora çevrildi. Bütün bunlar Vahid Mustafayevin genişlənən biznesi fonunda baş verir. Hər dəliyə belə aydındır ki, bu ölkədə normal biznes şəraiti yoxdur. İddia etmirəm ki, V.Mustafayev öz pulunu qeyri-qanuni yolla qazanıb – amma o qazandıqlarını qorumaq üçün unikal bir xidmət göstərir. ANS artıq təbliğat maşınına çevrilib. Lider və AzTV-dən fərqli olaraq, əlində insanların inamı olan bir kanal bu işə daha çox yarayır. ANS satılmadı, satdı – özünə olan inamı satdı. Söhbət ölkənin intellektual kəsimindən gedir. Sadə əyalət insanı üçün o hələ də köhnə ampulasında qalır, ona sadəlövhlüklə inanırlar. Bununsa, formulu bəllidir. Ona müraciət edən insanların sosial problemləri efirdən həll edilir. Amma bir nəfərin problemini həll etmək, eyni problemi yaşayan onminlərin problemini həll etmir, əksinə, daha davamlı olmasına, dolayısı ilə, səbəb olur. “Məmur” sözü heç əvvəl bu qədər işlənmirdi. Bunu ayanes gətirdi, qeyri-müəyyən obyekti günahlandırmaq üçün yaxşı sözdü. Sanki bu ölkədə rüşvətin səbəbkarı prezident və nazirlər deyil, hər hansı JEK rəisidir! “Məmurlar özbaşınalıq edir!” Bu şüar öz effektini verdi. Camaatı JEK rəisinə, məktəb müdirinə qarşı yönəltdilər, əsas hədəf – hakimiyyət arxa plana atıldı. Bunun başqa bir cəhəti də var: İstənilən “məmur”u (nazirdən aşağı istənilən şəxs) xalqın qəzəbi ilə üz-üzə qoyub, onu işdən atmaq, yerinə başqa birini təyin etmək olar – təbii ki, yeni gələnin buna “haqq”ı çatmalıdı. Ayanes öz işini uğurla görür, sadə xalq prezidentə inanır, birinci xanıma isə prezidentin özü belə həsəd apara bilər. Bu işi nə Lider görə bilərdi, nə AzTV.
Ayanes bağlananda mən az qalırdı fişəng atam... Ancaq Gündəlik Azərbaycan başda olmaqla, bir çox demokratik düşərgənin qəzetləri ayanesi müdafiəyə qalxdı. “Onsuz da boz olan ekran ANS-in balanması ilə daha da bozardı.” Hər dəfə bu tip yazıları oxuyanda əsəbiləşirdim – o ANS getdi artıq, gəlməyəcək. Ayanesin hər gün söydüyü Gündəlik Azərbaycan qəzeti onun müdafiəsinə qalxmışdı. Ayanes isə öz təşəkkürünü açıldığı gün 24 saat Heydər Əliyevdən veriliş verməklə bildirdi. Ondan nə isə uman da yox idi... Ancaq sabunu bu qədər qoyacağını da gözləmirdilər (mən gözləyirdim).
Bütün bunlara baxmayaraq, demokratiyanın bir şilləsi bəs edir ki, ayanes silkələnsin. Misal olaraq, Eynulla bəyin yazılarını göstərmək olar. Mirşahin Ağayevin əlində olan resurslar ona bəs etmədi ki, Eynulla Fətullayevin bir layiqli cızma-qarasına cavab versin. Yaxud Turqut Ərin qoyduğu od. Türkiyə səfirliyi kitab haqda bəyanat yayıb. Ayanes bunu elə təqdim edir ki, sanki səfirlik eks-diplomatı ifşa edib! Amm əslində nə deyilir? “Biz onun fikirlərini bölüşmürük.” “Heydər Əliyevə türk dünyasının böyük lideri kimi Türkiyədə də hörmət edilir.”  Birinci cümlənin şərhə eytiyacı yoxdu. İkinci cümlə isə, ölkələr arasındakı diplomatik etikadır. Əgər Turqut bəyin kitabında yalançı iddia olsaydı, onu elə Türk Cəza Qanunun maddələri ilə mühakimə edərdilər. Səfirlik nə deməliydi ki?!
Vahid Mustafayev isə təklif verir: Əliyevə toxunulmazlıq statusu verilsin... Onu tənqid etməyək... Verin... Bu təklif özlüyündə gözlənilən idi – ancaq zərbəni, bunca etdiklərinizə baxmayaraq, yenə də Mustafayevdən gözləməzdik...
P.S. Bu yazının qeyri-ciddi formada yazacaqdım... amma elə şeylər var ki, istəsən belə lağa qoya bilmirsən. Uman yerdən küsərlər – sizə inanırdıq... Ona görə söyülürsüz – təəssüflə söyülürsüz.

Saturday 4 December 2010

Türkiyədə Rekonkista

"...Turqut Ərin yazdığı kitabın Türkiyədə satışdan yığışdırılması başqa mənbələrdən də təsdiq olunur. Bildirilir ki, kitablar mağazalardan toplu halında satın alınır və sonra yandırılır. Turqut Ərə yaxın qaynaqlar isə bildirir ki, az sonra nəşriyyatlar bu kitabın ikinci nəşrini həyata keçirəcəklər."  Xəbərə bax e... kitab yandırırlar! İnkvizisya qurublar elə bil! Kitabı yandırmaq bir kənara, cırmaq belə barbarlıq göstəricisidir. İçində nə yazıldığından asılı olmayaraq, kitab cırılmaz. Kitabın içindəkiləri haqsız sayırsansa, sən də birini yaz, tənqid elə. Özün yaza bilmirsən, bacaran birini tap, yazdır. Yox, əgər içində yazılanın haqq olduğunu bilirsən və elə buna görə də məhv edirsənsə, onda heç zad - işində ol. Haqqa qarşı olan insan o vaxtkı Vandal tayfalarını da heyran qoyar. Yazılanın doğru olduğunu bilə-bilə onu məhv edirsənsə, ruhun fahişədir.
Məlumdur ki, Türkiyədə kitabı inzibati yolla qadağan etmək mümkün deyil. Əslində, mümkündür, amma bunun üçün yetərli əsas olmalıdır. "Azadlıqdan Tiranlığa" kitabının qadağası üçün Azərbaycan hökümətinin əsası (nəinki yetərli) yoxdur, əks halda istifadə edərdilər. Bu kitabı onlar ancaq öz tövlələrində və sex kimi işlətdikləri bizim dövlətimizdə edə bilərlər. Bir kitabı tənqid eləmək üçün o kitabı ən azı oxumaq lazımdır (ən çoxunu yazmasam da olar - "çox istəyən azdan da olar"), görəsən, telekalizasiya işçiləri o ktabı əllərinə alıblar? Amma ədalət naminə qeyd eləmək lazımdı ki, kitabın içindəkilərini təxmin eləmək bizim (son 20 ildə Azərbaycanda yaşayanlar) üçün çətin deyil. Elə ona görə, hardasa, "mavi ekran"dan hücumları anlamaq mümkündür. Zarafat deyil e... kitabın müəllifi hansısa Elmar (Tanrı rəhmət eləsin) deyil ki, günorta vaxtı qapısının ağzında naşı killerə öldütdürəsən, yaxud Eynulla deyil ki, gündə bir ittihamnamə çıxardıb ömürlük həbsə məhkum edəsən. Turqut Ər Türkiyə vətəndaşıdır - ən pis tərəfi isə, onun Azərbaycandan kənarda olmasıdır. Yenə burda olsaydı, Arabulvari şilləyə hədəf olardı (bir haşiyə, H.Arabul özünü Heydər Əliyevin əsgəri sayırdı, i.e. əcəb oldu!).

Friday 3 December 2010

Tiranlıqdan Viranlığa!

Ümumi ab-hava yaxşıdı. Turqut bəy parlament seçkisinin heyfini aldı: iqtidara və psevdomüxalifətə necə şapalaq vurdusa, ikisinin də başı hələ hərlənir. Bu hərlənmənin nəticəsidir ki, telekanalizasiyalar Turqut bəy barədə dayanmadan reportaj hazırlayır, onu tənqid etməyə cəhd edirlər. Hökümətyönlü qəzetlərin nə yazdığını isə qeyd eləməyə ehtiyac yoxdu - o qəzetləri bəlkə heç baş redaktorları da oxumur. Mətbəədən birbaşa maklaturaya... (Yeri gəlmişkən, ağacı belə şeyə sərf etdiyinizə görə "Green Peace"-i üstünüzə salacam, gözləyin...) Azadlıq Radiosundan Turqut Ərin müsahibəsini dinlədim. Yazdıqlarını bir kənara qoyuram; bir diplomat olaraq, çalışdığı ölkəni bu qədər yaxşı tanıması məndə ona qarşı güclü simpatiya oyatdı. Ümid edirəm, Bakıdakı Türkiyə səfirliyində onun kimi diplomat hələ də var.
Açıq desəm, onun kitabını oxumağa o qədər də həvəsli deyiləm. Səbəb aydındır; "iki üstəgəl iki"nin Azərbaycanda dörd eləmədiyini biz yaxşı bilirik. Kimin hansı yuvanın quşu olduğunu, olmaq istədiyini, ola biləcəyəni, hətta yuvasız quşların da kimlər olduğunu bilirik. Amma elə bir həyasızların əlində qalmışıq ki, öz etdiklərini (5 rayon) başqasının adına etmədiklərini (dövlətin bərpası) öz adlarına çıxırlar. Həyasızı sakitləşdirməyin bir yolu var - şapalaq, onu da, sağ olsun, Turqut bəy "moşnı" tutuzdurub. İndi göndərin tulalarınızı türkiyəli diplomatı qaralasınlar. Dünya təkcə sizin kimi qara dəliklərdən ibarət deyil, hər şeyi özünə yığsın. Ağ dəliklər də var - bunlara isə qara yaxmaq mümkün deyil! Adam qorxmur, deyir onun ölkəsində ədalət var, HAKİM var, MƏHKƏMƏ var. Etirazın var? Ver məhkəməyə! Gətirsin, qoysun qarşına Şaumyanı mədh eləməyini, onu qəhramən adlandırmağını. G*tün çatır, elə. Daha arvad kimi telekanalizasiyada gizlənməyin - onsuz da biz hər dəfə sifonu çəkib üstünüzə p*x tökürük.
Astronomik misallardan birini də yazım: Bir stadiya var ki, ulduz həddindən çox böyüyür, ona "sarı cücə" deyirlər. Ən əzəmətli göründüyü andan kiçiliməyə başlayır - öz içinə çökür. Daxili qravitasiya onu o qədər kiçildir ki, nəticədə adi bir planetdən belə balaca olur ("ağ cücə"). Siz daxildən çökmüsünüz - sadəcə öz xələflərinizə baxın, yetər. Xələfiniz əcəb xələfdir, xəlayiq də "məcnun" deyə tə'n eyləyir! Ölkəni viran qoydunuz, amma özünüz də bundan qaça bilmədiniz. Bu gün oğlunuza, qızınıza baxıb fəxr etməyə çalışın, özünüzlə səmimi olun, heç olmasa. Sizə demirəm ki, məscidə gedib tövbə edin, sonra da kütləvi surətdə istefa verin. Onsuz da eləməssiz. Amma normal mühit yarada bilərsiz, seçkidə uduzmağınızı boynunuza ala bilərsiz. Bu sizi daha faciəli sonluqlardan xilas edər. Diktatorların oğulları həmişə faciəli tale yaşayırlar. Səbəbi çoxdur. Amma bir şey dəqiqdir. Millətlərin tiraniyaya dözmə əmsalı var. Bu əmsal ata tiranın dövründən qalxmağa başlayır, oğlun həyatının sonuna yaxın pik nöqtəyə çatır - bir millət ardıcıl iki tirana dözə bilmir. Sonda alacağı intiqam isə çox vaxt oğula qismət olur. KXDR kimi nüvə silahı və Çin kimi hamin varsa, əlbəttə istisna ola bilərsən, amma unutmayaq Kim Çen İr hələ sağdır - onun axırına da heç kim qarantiya vermir.
Ortada başqa misallar da var. Viktor Yanukoviç kimi; seçkidə uduzduğunu boynuna qoydular. O da adam balası kimi çəkildi, durdu kənarda. İndi də demokratik yolla prezident seçilib. Görək onu avtoritarizmdə günahlandıran var? Halbuki, narıncı inqilab ərəfəsində mafioz deyirdilər.
Amma ləzzət eləyən başqa məqamlar da var: Bu boyda avtoritar iqtidar hansısa bloqqerin çəkdiyi videoya görə zibilə salır özünü. Təxminən, qarışqanın verdiyi badalaqla palçığa yıxılmaq kimi bir şeydi. Sonra da durub qarışqayla mübahisəyə girirsən ki, "nöş mənə sataşdın?!". Diktatora diktatura diktə eləmək kimi çıxmasın, amma adamın səviyyəsi olar e... Bir videoya, yazıya, nə bilim, şeirə görə adamı tutmazlar. Cəhənnəm tutdunsa, buraxmazlar. Öldürmək  - daha yaxşı üsuldu, fakt qarşısında qoyursan.
Düz-əməlli diktatorumuz da olmadı ki, Səddam kimi assınlar, biz də fəxr edək... Dalıyca deyək ki, "düzdü, əli çox qana batmışdı, amma kişi adam idi". Tanrım, niyə hər şeyin zayını bizə qismət eləyirsən? Bizlə zarafatın var? Azadlıqdan Tiranlığa, ordan Viranlığa... bəs ordan hara?

Thursday 18 November 2010

Gəlirik!

Bu gün səhər Adnan Hacızadənin azadlığa çıxması xəbərini eşitdim. Yaxından tanımadığım bir insanın sevincinə şərik oldum. Ovqatımı təlx edəcək, hadisələr oldu, lakin heç nə vecimə deyildi - Adnan azadlıqda idi! Adnanın azadlıq xəbərini eşidən kimi dərhal Emini də düşündüm. Bu gənclərə günahsız olduğunu bilmək üçün onların yalnız üzünə baxmaq yetər. Bəzən deyirlər ki, daxili aləm özünü şəxsin sifətində göstərir - bir pis xasiyyət olan kimi dərhal üzə çırpılır. Emin və Adnana nəzər saldıqsa isə bu insanların "milçəyi belə incitməyəcəyini" düşünürəm. Amma milçəyi incitməyənlər bəzilərini "incitdilər". O incimişlər də intiqam almağa girişdilər. Bu dəfə hər şey başqa oldu; cəmiyyətə iki bloqqeri cinayətkar kimi sırıya bilmədilər. Bəlkə burda da onların  - bloqqerlərin siması böyük rol oynadı. Bu gənclərin xuliqan olduğuna kim inanar axı?! İncimişlər gec anladılar bu faktı... Necə deyərlər eşşəyə minmək bir ayıb, düşmək iki ayıb (Cəmi, üç ayıb). Tutdular, indi saxlaya bilmirlər... Buraxa da bilmirlər... Neyləsinlər?! Məcburən "nümunəvi məhbus" adı altında vaxtından əvvəl azadlığa buraxdılar - Adnanı. Eminsə hələ "nümunəvi" deyil. Bir haşiyə: "Prosesdə iştirak edən Ədliyyə Nazirliyinin Penitensiar Xidmət İdarəsinin təmsilçisi Əli Nəbiyev isə Hacızadənin cəzasının qalan hissəsindən azad edilməsinə qarşı olduğunu bildirdi. Diplomun da ona Penitensiyar Xidmət tərəfindən verilmədiyini dedi. O bildirdi ki, Adnan Hacızadə ziddiyyətli xarakterə malik bir məhbus olub. Hakim bu ziddiyyətin Adnan Hacızadənin islah olunması ilə hər hansı bağlılığının olub-olmadığını soruşdu. Əli Nəbiyev dedi ki, Adnan Hacızadə qaydaları pozmasa da, cəzaçəkmə müəssisəsi rəhbərliyinin bütün suallarına vəkili ilə məsləhətləşəndən sonra cavab verib. Əli Nəbiyev bildirdi ki, elə bu səbəbdən də onlar istəyirlər ki, Adnan Hacızadə cəzası bitənə qədər həbsxanada saxlanılsın." Bəli, ağır cinayətdi! Necə yəni vəkilim gəlsin?! Soruşuruq, cavab ver! Penitensiar xidmətinin xətrinə dəydiyinə görə gərək axıra qədər "yataydı" Adnan! Əli Nəbiyevin "ziddiyət" anlayışına heyran qalmamaq mümkün deyil! Həm də özü qeyd edir ki, "qaydaları pozmasa da" - yəni bir növ Adnan "ponyatkasızlıq" eləyib. Əlbəttə, qanunla danışmaq, qanunu bilərək onların çərçivəsində davranmaq bəzən "ponyatkasızlığ"a səbəb olur. Ondansa, "penitensiar" sözünü dəyişin, beşinci hərfi yazmamış adamı yortarlar.
İncimişlər Adnanı buraxmaqla ondan yaxalarını qurtardıqlarını zənn edirlər - Adnansa əl çəkmir; Bəraət üçün məhkəməyə müraciət edib. İncimişlər xirtdəyə qədər poxa batıblar. Deməli, bu variant da işləmir... Emin üçün başqa bir şey fikirləşmək lazımdır. Emini də belə buraxsalar, o da məhkəməyə verəcək. Bu ara onsuz da hökümətin vətəndaşlara filan qədər avro təzminat borcu var. Avropa məhkəməsinə də sanki vəhy gəlib; iş-gücünü atıb, bizim sayğı(təpəsinə)dəyər hökümətimizə ard-arda cərimə kəsir... Bizim hökümətin vəziyyəti "prava"sız sürücünün oğurladığı maşında, içkili halda, sərhədi pozan an polisə ilişməsinə bənzəyir. Avropa da elə məbləğdə təzminatlara qol qoyub ki, sanki neft üstündə oturmuşuq! İndi Adnanla Emin də bunları məhkəməyə versə ki, artıq birinci bunu edib, incimişlər gərək dəsmal götürüb ağlasınlar.
Həm də bütün bu hadisələr Eynulla Fətullayev faktorunun (o artıq jurnalist deyil, faktordur) mövcudluğu şəraitində baş verir!!! Hökümət E.Fətullayevin sayəsində xərçəngə tutulub. Ağrıdan şıllaq atır, isteriyaya qapılır, nəticədə nə etdiyini özü də anlamır. Əgər Eynulladan sonrakı hadisələrə fikir versək, hamısında bir isteriya, panika görərik. Bu isteriya seçkilərdə pik nöqtəyə çatdı.
Keçmisiz tilova neokommunist (yəni kommunizmin töküntüləri) yoldaşlar... Rəhmətlik Baba Pünhan necə diaqnoz qoymuşdu:
"Tazə qurum köhnə maketlə gedir."
Köhnə maket hara getdisə, siz də ora gedirsiz. Unutmayın, Adnan, Emin kimi gənclər heç bir cəmiyyətdə çoxluq olmayıblar, amma onların olduğu cəmiyyətlərdə çoxluq məhz onlara bənzəməyə başlayır.

Friday 12 November 2010

"Hasta la Victoria Siempre"

Təzə moda var, hələ də bilməyən varsa, bilsin. Çe Gevaranın rəsmi olan köynəklər. Geyirsən, vidin dəyişir; olursan qeyri-adi, hamıdan seçilən. Qıraqdan baxan deyir ki, uy da, bu qaqaş Çenin tərəfdarıdır, solçudur, inqilabi ruhu var. Bəlkə də düz deyir. Amma ədalətsizliyə qarşı mübarizə aparanların arasında yalnız iki nəfəri Çenin şəkli olan köynək geydiyini görmüşəm. Onlar da konkret iş görəndə bu köynəkdə olmayıblar. Yox, heç də əleyhinə deyiləm bu köynəkləri geyməyin. Amma bir az da düşünmək lazımdır axı. Sən Çenin ideyalarını daşımırsansa, niyə özüvü ona oxşatmaq istəyirsən?! Mən də bir ara Adolf Hitleri təqlid edirdim, amma bu "Mein Kampf"ın təsirindən idi - yəni mahiyyətim formama təsir etmişdi. Sonra özümə  - öz vidimə qayıtdım. Mümkündür ki, kimsə sol ideyaların təsirilə Çe kimi görünmək, yaxud Çeni təbliğ etmək istəyə. Amma niyə axı bu köynək sahibləri əməli iş görmürlər? Bəziləri hətta siyasəti çirkin oyun adlandırır və ona qarışmaq istəmir!
Ernesto Gevara - danışığında argentinalılara xas "çe" ədatından çox istifadə etdiyi üçün Kubalı inqilab yoldaşları onu qısaca "Çe" deyə çağırırdılar. Haqqında çəkilən istənilən kinoya baxmaq məsləhətdir. O nə SSRİ nə də ABŞ meylli insan olub. Azadlıq onun meyl etdiyi yegən qütb idi. Kubanın yeni hökumətindəki nazir postundan istefa verib, yola düşür Afrikaya - Konqo inqilabçılarına dəstək üçün! Həm bacarıqlı diplomat, həm də hərb nəzəriyyəçisi olan bu şəxsiyyət savada çox böyük önəm verirdi. Benicio del Toronun Çe haqda çəkdiyi "Argentinalı" filmində bir epizod var. Əsgərlərdən birinin boş dayandığını görən Ernesto Gevara ona belə bir əmr verir: Çıxar dəftər-kitabını riyaziyyatdan məsələ elə! Bu əmri verərkən özü də kitab oxuyurdu. Filmdə real faktlara əsaslanan bir çox belə səhnələr var. Çe Gevaradan öyrənəcək çox şey var. Ondan öyrəniləcək birinci şey isə inqilabdır! Ədalətsizliyə qarşı çıxmaq, başqalarını da buna cəlb eləmək, qalib gələndə isə məğlublarla adam kimi davranmaq. Qalibiyyətin eyforiyasına qapılıb ideyalardan sapmamaq!
Bir dəfə bir türkçünün Çe Gevaranın şəklini cırdığını gördüm. Adam deyir ki, özümüzdə igid azdı ki, Çenin şəklini vururlar?! Düşüncəyə bax e… Yenə “müasir dövrdə Çedən daha çox qəhramanlığa layiq olan kimimiz var?” sualıma cavab verə bilsəydim, onu, hardasa, anlayardım… yaxşı oğlandı, amma qandığı o qədərdi. O bir şeyi də anlamırdı: Çe Gevara hansı bir argentinalı deyildi, o artıq bəşəriyyətə xas bir insan idi. O fəxr etmirdi ki, o argentinalıdır - Onun üçün vətən azadlıq olan yer sayılır. Amma Argentina fəxr edə bilər ki, Çe məhz o torpaqda doğulub. Şəxsiyyət öz ölkəsini ötəndə belə olur. 
Görünüşünüz mahiyyətinizə uyğun olsun. Əgər məni yolda döyən zaman, sən yanımdan əynində Ernesto Gevaranın şəkli olan köynəklə keçirsənsə, mən səndən kömək umacam. Mənə kömək etməyəcəksənsə, 3 manatlıq köynək səndən daha dəyərli olacaq. Bunu nəzərə alın.
P.S. Kriminal verilişində saxlanılan şəxsin əynindəki qısaqolda "HOST" yazılmışdı. Mənim "HOST"a hörmətim öldü. "HOST" kütləviləşdi, kütlə "HOST" kimi olmadı...

Rek-lam-lar!

Bu gecə bir az başqa şeydən yazacam; Həm özümə rahatlıq olsun - yazdıqlarım mənə təsir edir, həm də oxuyanların başı açılsın. Mövzu reklamdı... Əvvəlcə onu bəri başdan qeyd edim ki, ölkədə hər pis şeyin günahının ən azı 50.000001%-ini sistemdə görürəm. Sistem hər sahəyə öz mənfi təsirini göstərir, o cümlədən reklam biznesinə. Mən sistemin günahı olmayan hissəsindən yazacam. Əvvəlcə bir-iki maraqlı reklamı yadımıza salaq... Çətin oldu, hə? Bizdə maraqlı reklam yoxdu. Hansısa istisnaları quyunun dibindən çıxartmağa dəyməz. Türkiyə kanallarında efirə gedən reklamlara baxın (nə deyirəm mən?! Onsuz da baxırıq!) Sadə, maraqlı, anlaşıqlı - bir sözlə, mırt! Məsələn, "Sabancı Holding" öz istehsal etdiyi məhsulların adının sonluğuna "-sa" əlavə edir.  Təkcə elə "Fransa" sözünün "-sa" hissəsi bəs elədi ki, reklamdakı obraz Fransanın "Sabancı Holding"ə aid olduğunu düşünsün! "Vakıf Bank" da öz xidmətlərini yumoristik şəkildə teleizləyiciyə çatdırır. Bakcell də buna cəhd edir, lakin obrazlarının biri ədəbi dildə elə danışır ki, adam onu avtootvetçik (türkcəsini bilmirəm) zənn edir. Başqa bir reklam: "Solo" tualet kağızları (özləri belə deyirlər). İki qadın söhbət edir və biri digərinə Solonun necə faydalı olduğundan danışır, olsun. Amma bunu danışarkən, stolun üstündə iki rulon solo dimdik dayanmalıdır?! Nə vaxtdan tualet kağızını boş stolun üstünə qoyurlar, özü də cığarasından (sözə bax e... "cığara"!)  çıxartmadan?! Başqa reklam: Əsəblərimi tarıma çəkən, məni intihar həddinə çatdıran bir Huggies reklamı! İlahi, bir musiqi nə qədər iyrənc olar?! Hələ sözləri... Mən o sözləri əzbərlədim, Ətağa... Deyim ki, köməyi oldu. Birincisi ona görə ki, artıq həmin reklam gələndə birgə oxuyurduq, maraqlı olurdu. İkincisi, mənim sözlərimi əzbərləməyimi gözləyən televiziya işçiləri həmin reklamı az müddət sonra yığışdırdılar. Sözləri yazıram:

"Azad küləklə möhkəm dost olmuşam,
Mən həm quru həm çox rahat olmuşam.
Uçanda yel vurur səni (!) yanından,
Bezlərdə belə olmur, heç zaman.
- Olur, yeni Huggies Ultra..." nə bilim nə ilə sizin g**ünüz etibarlı əllərdədir!
Bu qədər. Çox yormaq istəmirəm. Sözləri əzbərləyin, birdən reklamı təzədən verdilər.
P.S. Bir reklam da var, gic-gic sözlər ilə - onu da yazacam, qoy rədd olsun efirdən!

Wednesday 10 November 2010

Liderlə İrəli!

Vaxtilə “Toy Olsun” verilişi məni xirtdəyə yığmışdı. Sonra “Xalq Seçir” adlı telekomediya başladı deyə, gündəmdəki mövzular dəyişdi. Amma mənim o vaxtlar ağlımda bir ideya vardı, yazmaq istəyirdim, yaza bilmədim. Elə yaxşı ki, yazmamışam – o vaxt yazmamışam. İndi olar. Fikrim buydu ki, “Toy Olsun” necə ki, xalqı efirdə evləndirir, toyunu lentə alır, bir veriliş də açsınlar, toydan sonrakı proseslərin monitorinqi ilə məşğul olsun (qınama məni, ən uyğun ifadə buydu). “Şair də yaxşı deyib, xalqımın toy kimi bir adəti var”, bu adətdən sonra başqa bir adəti də var. Adam var ki, verilişdəki iştirakçıları adbaad tanıyır. Onların hansının kim olduğunu əzbər bilir. İndi rəvadı ki, xəlayiq günlərlə, həftələrlə izləyib, doğmalaşdığı bu adamları birdən birə özbaşına buraxa?! Xeyr, əsla! Toydan sonrakı bütün hadisələr təfərrüatı ilə çatdırılmalıdır. Bu fikir beynimə çökəndə düşündüm ki, bu ayanesin hər şənbə  gecəsi “maraqlı” kino göstərmək təcrübəsi, xalqın da bir növ bu vaxt televizora kilitlənmək təcrübəsi var. Amma... axı o dür filmə gecə saat birdə baxırlar, üstəlik yalnız şənbə günləri! Yəni, bir sözlə, reportaj canlı ola bilməz... Di gəl, sən bülleteni say, gör qutudan nə çıxır! Lider kanalının (bəzi dostlar, hiddətlənib “Pider” şəklində yazırlar, etməyin, cənablar!) meydan açıb milli mentalitetə qarşı massiv müharibə elan etməsi, bu problemi həll etdi! Canlı yayım, elə Lider kanalında ola bilər... Ya da yox! Tanrım, beynim daha bir ideyaya məskən oldu! Canlı yayımı elə ayanes özü versin, hətta verilişin ayrıca adı da ola bilər, məs: “Oğlan olsun”, ya “Qız olsun”, yaxud “Hər Nə Olur Olsun, Qoy, Olsun” (qısaca, “Qoy, Olsun”). Şüar da tapmaq olar: “Utananın oğlu olmaz!”
Tələsik, keçirəm Liderə. Raz ki, saat 19.00-da porno video efirə vermək olur, özü də “Səda”da, yaxşı olar ki, bunu ayrıca veriliş halına salalar. Adını da elə.... “Səda: Priton” qoymaq olar. Bax, əsl canlı reportaj orda lazımdır. Aparıcı üçün də dağa, daşa dırmanmayın, Liderin keçiləri tfu... işçiləri, mən hazıram. Bundan başqa da “Pritondan Sədalar” adıyla başqa bir eyni niyyətli veriliş açmaq olar. Burda da daha çox tanınmış şəxslərin videoları yayımlana bilər. Əgər “Səda: Priton”un aparıcısı olaraq, yetərincə tanınsam, öz videolarımı da məmnuniyyətlə təqdim edərəm. Beləliklə, nəinki Azərbaycanda, hətta dünyada reytinqlərin anasını ağladarıq!!! İndidən sizə kolleqa demək istəyirəm, çünki mənim proyektimdən imtina etmək üçün ya gərək axmaq olasan, ya da güclü mənəviyyatı olan ölkədə yaşayasan. Dünyanın heç bir kanalı belə şeylərin canlı reportajını eləmir! Lakin biz, hər sahədə olduğu kimi, bu sahədə də öz liderliyimizi göstərməliyik! Hətta Lider kanalı “Yeni Fahişə” adlı proyektə də imza ata bilər. Həmin layihədə münsiflər heyətinə düşmək üçün nə qədər çox namizəd var, ilahi! Amma biri mütləq Liderdən olmalıdır! Qalan 124 münsifsə seçkilər yolu təyin oluna bilər. 125 münsif sizə çox görünməsin, bu ciddi telelayihə olmalıdır! Yarışmaya gələnlər geyim baxımından tamamilə şəffaf olmalıdırlar. Özü də bu layidə cinsi azlıqlara da yer ayrılmalıdır! Mən Lider kanalının cinsi azlıq məsələsində həssas olduğunu bilirəm, ona görə bu barədə narahtçılığım yoxdur. Bu veriliş sms-lə ola bilməz. 125 münsif özləri iştirakçıların “performans”larını dəyərləndirməlidirlər. Onsuz da anası “Səda: Priton” verilişi tərəfindən ağlar qoyulmuş reytinqin bu proyekt sayəsində bütün nəsli ağlayacaq və bu cür proyekti maaliyyələşdirmək uğrunda iri şirkətlər bir-birlərini didəcəklər. Qərəz, pul problem dəyil! Yeri gəlsə, büdcədən də maaliyyələşdirilə bilər, ARDNŞ ölməyib ki!
Bu arada, hələ də bəzi kimsələrə qaranlıq qala bilər ki, necə ola bilər ki, biz milli priton mədəniyyətimizlə dünya reytinqini qıra bilərik. İzahat verim, deyirlər, musiqi qlobal ünsiyyət dilidir – hansı dildə danışmasından asılı olmayaraq, hamı ifa olunan musiqidən eyni cür həzz alır. Əlavə şərhə ehtiyac var?
P.S. Bircə qalır bu “grandiose” proyektə layiq bina tapmaq... Hərçənd biri var, çox uyğun gəlir.